هشدار در مورد یک کرم مهاجم سمی در انتاریو: تهدیدی برای باغها و حیوانات خانگی

با فرا رسیدن بهار و افزایش دمای هوا در استان انتاریو، برخی از جانوران خزنده غیربومی نیز از خواب زمستانی بیدار شدهاند. یکی از گونههایی که توجه کارشناسان محیط زیست را به خود جلب کرده، کرم گوشتخوار و مهاجمی با نام علمی Bipalium adventitium یا همان «کرم مسطح نواری سرچکشی» است که نخستینبار در سال ۲۰۱۷ در انتاریو مشاهده شد و از آن زمان تاکنون بهطور مکرر گزارشهایی از مشاهده آن منتشر شده است.
کرم سرچکشی چیست؟
این گونه که بومی آسیا بوده و به عنوان یک گونه مهاجم در آمریکای شمالی شناخته میشود، به دلیل شکل خاص سر خود که شبیه حرف T است و خط قرمز تیرهای که در طول بدن لزج و متحرک خود دارد، «کرم سرچکشی» نام گرفته است. این جانور میتواند تا حدود یک متر رشد کند و شکارچی بیرحمی برای کرمهای بومی خاکی به شمار میآید.
کرمهای چکشی با استفاده از گیرندههای شیمیایی، رد ضعیف شیمیایی بر جای مانده از کرمهای خاکی را دنبال کرده و با پیچیدن دور بدن طعمه، آن را به دام میاندازند. سپس با استفاده از زائدهای به نام «حلقوم بیرونزده» که شباهت زیادی به موجودات فیلمهای علمیتخیلی دارد، طعمه را از پای در میآورند.
تهدیدی برای حیوانات خانگی و انسانها
کرم B. adventitium حاوی سمی قوی به نام تترو دوتوکسین است که در جانوران مرگباری مانند ماهی بادکنکی و اختاپوس حلقهآبی نیز یافت میشود. این سم برای حیواناتی که ممکن است این کرمها را بخورند بسیار خطرناک بوده و حتی برای انسانها نیز در صورت تماس مستقیم میتواند باعث تحریک پوست و بروز علائم مسمومیت شود. استفاده از دستکش هنگام برخورد با این کرمها بهشدت توصیه میشود.
زمان و محل فعالیت
کرمهای سرچکشی بیشتر در ماههای مرطوب بهار و پاییز فعال هستند و نخستین گزارشهای مشاهده آنها در سال جاری از اواخر مارس و از مناطق اطراف ویندزور ثبت شده است. مکانهای مرطوب مانند باغها، پارکها و حتی گلدانهای خانگی محلهای مناسبی برای مشاهدهی آنها هستند، بهویژه در روزهای بارانی.
روشهای مقابله
با توجه به ماهیت مهاجم و خطرناک این کرمها، باید در صورت مشاهده، بدون تماس مستقیم آنها را از بین برد. بر اساس توصیه کارشناسان، استفاده از نمک، سرکه یا روغن نیم (neem oil) روشهای مؤثر و ایمن برای از بین بردن آنهاست. همچنین باید از قطعهقطعه کردن کرمها خودداری کرد، چرا که این جانوران قادرند از هر تکه بهطور جداگانه بازسازی شوند و به دو کرم جدید تبدیل گردند. پس از کشتن کرم، لازم است آن را در ظرفی دربسته به صورت ایمن از میان برد.
به شهروندان توصیه میشود ضمن رعایت احتیاط، در صورت مشاهده این کرمها، گزارش آن را از طریق پلتفرمهایی مانند iNaturalist ثبت کرده و از سلامت حیوانات خانگی خود محافظت کنند.