هشدار کارشناسان درباره افزایش جمعیت کنهها در انتاریو

کارشناسان بهداشت در انتاریو اعلام کردند که جمعیت کنهها در این استان به طور قابل توجهی رو به افزایش است؛ موضوعی که زنگ خطر را برای سلامت انسانها و حیوانات به صدا درآورده است. در همین راستا، یکی از ساکنان محلی با انتشار پستی در شبکه اجتماعی ردیت، نسبت به رشد نگرانکننده این حشرات هشدار داد و خواستار افزایش آگاهی عمومی درباره روشهای پیشگیری شد.
این شهروند در پست خود نوشت: «میخواستم آگاهیبخشی کنم — به نظر میرسد وضعیت کنهها هر سال بدتر میشود.» وی همچنین توضیح داد که پس از یک پیادهروی، دو کنه بالغ نر را روی بدن خود و یکی دیگر را روی گربه خانگیاش پیدا کرده است، با وجود اینکه سعی کرده بود از مسیرهای باز استفاده کند و از چمنهای بلند دوری کند.
به گفته اداره بهداشت عمومی تورنتو، گرچه کنهها پدیدهای تازه در انتاریو نیستند، اما در سالهای اخیر شاهد افزایش جمعیت آنها بودهایم. شایعترین گونه کنه در این منطقه، کنه سیاهپا (Blacklegged Tick) است؛ تنها گونهای که میتواند باکتری عامل بیماری لایم را به انسان منتقل کند. اگرچه احتمال ابتلا به بیماریهای منتقله توسط کنهها در تورنتو پایین تلقی میشود، اما در مناطق جنگلی و پوشیده از بوته این خطر افزایش مییابد.
این حشرات بدون بال، بر نوک چمنهای بلند و بوتهها کمین میکنند و منتظر عبور میزبان — اعم از انسان، حیوان یا پرنده — میمانند تا به سرعت به بدن آن بچسبند. طبق اعلام بهداشت عمومی تورنتو، کنهها میتوانند به هر نقطهای از بدن انسان بچسبند، اما اغلب در نواحی کمتر قابل مشاهده مانند زیر بغل، کشاله ران و پوست سر یافت میشوند.
خطر کنهها برای انسانها و حیوانات
دکتر آیزاک بوگوچ، پزشک شبکه بهداشت دانشگاه و متخصص بیماریهای عفونی، افزایش جمعیت کنهها را به زمستانهای کوتاهتر و کمتر سرد نسبت میدهد. وی تاکید کرد که اگرچه گزش کنه میتواند خطرناک باشد، در بیشتر موارد کنهها فرصت گزش پیدا نمیکنند و هوشیاری کلید پیشگیری است.
او افزود: «در صورت گزش توسط کنه، میتوانید کنه را بردارید و بدن خود را از نظر علائم احتمالی بیماری لایم زیر نظر بگیرید.»
همچنین در برخی مناطق امکان دریافت درمان پیشگیرانه (prophylaxis) برای بیماری لایم وجود دارد. اگر کنه به مدت کوتاهی روی بدن باقی مانده باشد، میتوان بدون نسخه پزشک، داروی داکسیسایکلین را از داروخانه تهیه و مصرف کرد.
علائم بیماری لایم در انسان شامل خستگی، تب، سردرد و در موارد شدیدتر، درد مفاصل و مشکلات عصبی است.
بوگوچ تاکید کرد: «تشخیص، درمان و پیشگیری از بیماری لایم دشوار نیست.»
وی نکاتی برای پیشگیری از ابتلا ارائه داد:
- شناخت محلهای زندگی کنهها (مناطق جنگلی و چمنزارهای بلند)
- پوشیدن شلوار بلند برای جلوگیری از تماس مستقیم کنه با پوست
- استفاده از مواد دافع حشرات
- بررسی دقیق بدن پس از بازگشت از مناطق مشکوک و درخواست کمک برای بررسی نواحی غیرقابل مشاهده
- حذف سریع کنه در صورت مشاهده روی بدن
تهدید کنهها برای حیوانات خانگی
کنهها تنها انسانها را تهدید نمیکنند؛ حیوانات خانگی نیز در معرض خطر قرار دارند. دکتر مگی براون-بری، دامپزشک و عضو کمیته اجرایی انجمن دامپزشکی کانادا، هشدار داد که گزش کنه میتواند عفونتهای التهابی خطرناکی در حیوانات ایجاد کند. وی توصیه کرد که صاحبان حیوانات پس از برداشتن کنه، آن را برای بررسی به کلینیکهای دامپزشکی ببرند.
براون-بری توضیح داد: «اگر کنه کاملاً خون خورده باشد و متورم شده باشد، احتمال انتقال بیماری افزایش مییابد.»
طبق دادههای Tick Talk، در جنوب انتاریو، ۸۴ درصد کنهها از روی سگها و ۱۶ درصد از روی گربهها جمعآوری شدهاند. این آمار نشان میدهد که سگها نسبت به گربهها در معرض خطر بیشتری قرار دارند.
براون-بری نیز مانند دیگر کارشناسان تغییرات آب و هوایی را عامل اصلی افزایش فعالیت کنهها میداند: «کنهها زمانی فعال میشوند که دمای هوا بالاتر از ۴ درجه سانتیگراد باشد و به دلیل تغییرات اقلیمی، این اتفاق زودتر در سال رخ میدهد.»
او به صاحبان حیوانات خانگی توصیه کرد از وسایل پیشگیری مانند بوتیها، قلادههای مخصوص و داروهای موضعی استفاده کنند و پس از هر پیادهروی، حیوانات خود را به دقت از نظر وجود کنه بررسی کرده و در صورت لزوم، بلافاصله آن را جدا کنند.