پیشگامی یک شرکت کانادایی در توسعه انرژی زمینگرمایی در آلمان

«استیو نو»، مهندس کانادایی اهل نیوفاندلند که بیش از سه دهه از عمر خود را به فعالیت در صنعت نفت و گاز در نزدیک به ۵۰ کشور جهان گذرانده، این بار در دل جنگلهای بایرن آلمان مشغول ساخت یکی از پیچیدهترین پروژههای حفاری زمینگرمایی جهان است.
این پروژه که به همت شرکت «ایور» (Eavor)، مستقر در کلگری، اجرا میشود، با بهرهگیری از فناوری حلقه بسته، گرمای موجود در اعماق زمین را استخراج کرده و برای تأمین برق پاک و گرمایش دو جامعه محلی مورد استفاده قرار خواهد داد. به گفته نو، مدیریت پروژه حفاری، این پروژه به دلیل سطح بالای پیچیدگی، یکی از جذابترین چالشهای حرفهای او بوده است.
طبق گزارش آژانس بینالمللی انرژی، انرژی زمینگرمایی پس از انرژی اقیانوسی کمترین میزان استفاده را در میان منابع تجدیدپذیر دارد، اما از ظرفیت بالقوه بالایی برخوردار است و میتواند تا سال ۲۰۵۰ پاسخگوی ۱۵ درصد از رشد تقاضای برق جهان شود.
فناوری خاص Eavor نیازی به منابع زیرزمینی آب گرم ندارد و تنها به سنگهای داغ اعماق زمین متکی است، مزیتی که امکان اجرای پروژه در مناطق بیشتری از جهان را فراهم میکند. سایت پروژه در «گرتسرید» که حدود ۴۴ کیلومتر جنوب مونیخ واقع شده، پیشتر محل شکست یک پروژه زمینگرمایی سنتی بوده است؛ اما ایور با هدف اثبات قابلیت فناوری خود، این مکان را برای اجرای پروژه انتخاب کرد.
چرا آلمان؟
اگرچه فناوری حلقه بسته Eavor نخستین بار در نزدیکی «راکی مانتین هاوس» در آلبرتا آزمایش شد، اما اجرای آن در مقیاس تجاری در آلمان انجام میشود؛ جایی که سیاستهای حمایتی گسترده از انرژیهای پاک از جمله برنامههای تضمین قیمت خرید برق و کمکهای مالی اتحادیه اروپا، شرایط اقتصادی مطلوبتری نسبت به کانادا فراهم آوردهاند.
در پی افزایش بهای گاز طبیعی پس از حمله روسیه به اوکراین و نگرانیهای ناشی از وابستگی به واردات انرژی، آلمان تلاشهای خود را برای جایگزینی سوختهای فسیلی با منابع بومی مانند انرژی زمینگرمایی افزایش داده است. به گفته یان دوهرینگ، مدیر شرکت خدمات شهری گرتسرید، کشور آلمان فاقد منابع نفت و گاز است اما از ظرفیت بالایی در انرژی زمینگرمایی برخوردار است.
چالشهای اقتصادی و آینده پروژه
هرچند کارشناسان بر ظرفیت فنی بالای فناوری Eavor اتفاق نظر دارند، اما هزینه بالای ساخت پروژههای حلقه بسته، به ویژه در مقایسه با منابع انرژی ارزانقیمت همچون گاز طبیعی و برق آبی در کانادا، یکی از چالشهای اصلی محسوب میشود. برآورد میشود هزینه پروژه گرتسرید بین ۳۰۹ تا ۵۴۰ میلیون دلار کانادا باشد.
با این حال، کارشناسانی چون مریت برومر، مدیرعامل انجمن جهانی زمینگرمایی، معتقدند که ارزش انرژی زمینگرمایی تنها در هزینه آن خلاصه نمیشود، بلکه توانایی آن در تأمین گرمایش پاک، مزیتی مهم در مسیر گذار انرژی به شمار میرود.
شرکت Eavor در حال برنامهریزی برای آغاز پروژهای جدید در شهر «هانوفر» آلمان در سال جاری است و همچنین مورد توجه کشورهایی مانند ژاپن قرار گرفته که به دنبال تقویت امنیت انرژی و کاهش وابستگی به سوختهای فسیلی هستند. شرکت برق چوبو ژاپن نیز اخیراً سهمی در ایور خریداری کرده است.
استیو نو با اشاره به نگرانیهای زیستمحیطی نسلهای آینده میگوید: «امیدوارم سیستمهای زمینگرمایی بتوانند نقش پررنگی در آینده ایفا کنند. این یکی از راههایی است که میتوانیم سیارهای بهتر برای فرزندانمان به جا بگذاریم.»
بر اساس برنامهریزیها، پروژه گرتسرید تا پایان سال جاری نخستین تولید برق خود را به شبکه تزریق خواهد کرد و گرمایش خانگی نیز بهزودی پس از آن آغاز خواهد شد.