تاریخچه خشونتهای سیاسی در کانادا
در حالی که تلاش آشکار برای ترور دونالد ترامپ، رئیسجمهور پیشین آمریکا، بحثی دوباره در مورد فضای خشونت سیاسی در ایالات متحده به راه انداخته است، سیاستمداران کانادایی نیز با سطح بالاتری از خطرات روبرو هستند.
چهار رئیسجمهور آمریکا به قتل رسیدهاند: آبراهام لینکلن، جیمز گارفیلد، ویلیام مککینلی و جان اف. کندی. تئودور روزولت در سال ۱۹۱۲ در حین سخنرانی مورد اصابت گلوله قرار گرفت ولی جان سالم به در برد؛ او در آن زمان یک رئیسجمهور پیشین بود که برای بازگشت به ریاستجمهوری مبارزه میکرد.
هیچ نخستوزیر کانادایی تاکنون ترور نشده است و رخدادهای خشونت سیاسی در کانادا نسبتاً نادر هستند. اما فضای امنیتی برای سیاستمداران در این کشور در سالهای اخیر به طور چشمگیری بدتر شده است. پلیس سوارهنظام سلطنتی کانادا از افزایش تعداد تهدیدات علیه مقامات منتخب خبر داده است.
در سال ۲۰۲۲ به برخی از نمایندگان پارلمان «دکمههای وحشت» داده شد تا در مواقع اضطراری استفاده کنند و خشونت علیه خود را گزارش کنند. چندین سیاستمدار زن در ماههای اخیر استعفا دادهاند و دلیل آن را سطح بالای آزار و اذیت و تهدیدها اعلام کردهاند.
کانادا به طور کامل از خشونت سیاسی در امان نبوده است. در اینجا به برخی از مهمترین رخدادهای خشونتآمیز علیه سیاستمداران در تاریخ این کشور اشاره میکنیم:
۱۸۶۸: ترور توماس دارسی مکگی
مکگی، یکی از بنیانگذاران کنفدراسیون کانادا، در سال ۱۸۶۸ در اتاوا کشته شد. پلیس پاتریک جیمز ویلان، یک خیاط هوادار فینیانها (Fenians) (گروهی از رادیکالهای ایرلندی که به دنبال تضعیف بریتانیا از طریق حملات به مستعمرات آن در آمریکای شمالی بودند) را دستگیر کرد. ویلان ادعا میکرد بیگناه است ولی پس از یک دادگاه پیچیده و جنجالی، مجرم شناخته شد و به اعدام محکوم گردید.
۱۸۸۰: تیراندازی به جورج براون
جورج براون، روزنامهنگار و سیاستمدار، که به عنوان یکی از بنیانگذاران کنفدراسیون شناخته میشود، در دفتر کار خود در روزنامهی The Globe در تاریخ ۲۵ مارس ۱۸۸۰ توسط یک کارمند سابق ناراضی مورد اصابت گلوله قرار گرفت. زخم ناشی از تیراندازی عفونی شد و به مرگ براون در ۹ می منجر شد. او روزنامه بانفوذ The Globe را تأسیس کرد، که بعداً با The Mail و Empire ادغام شد و The Globe and Mail امروزی را تشکیل داد.
۱۹۶۶: بمبگذاری ناکام در مجلس عوام
در ماه می ۱۹۶۶، پل جوزف چارتیه با حمل بمبی که از ۱۰ دینامیت ساخته شده بود وارد مجلس عوام شد. او به دستشویی رفت تا فیوز بمب را روشن کند، اما بمب زودتر از موعد منفجر شد و او را کشت.
۱۹۷۰: قتل پیر لاپورت
گروه جبهه آزادیبخش کبک (FLQ) پیر لاپورت، معاون نخستوزیر کبک، را در جریان بحران اکتبر ۱۹۷۰ ربود و سپس به قتل رساند.
۱۹۸۴: حمله به مجلس ملی کبک
در تاریخ ۸ می ۱۹۸۴، یک سرباز یه نام رنه جالبرت به مجلس ملی کبک حمله کرد و سه نفر را کشت و چندین نفر دیگر را زخمی کرد. او در نهایت توسط سرپرست مجلس متقاعد شد که خود را به پلیس تسلیم کند.
۲۰۱۲: تلاش برای ترور پلین ماروآ
در شب پیروزی انتخاباتی در سپتامبر ۲۰۱۲ که او را نخستوزیر کبک کرد، خانم پولین ماروآ (Pauline Marois) هدف حمله قرار گرفت. ریچارد هنری بین قصد داشت او و سایر حامیان حزب پارتی کبکوآ را مورد حمله قرار دهد، اما ماروآ خود آسیب ندید.
۲۰۱۴: حمله به پارلمان هیل
مایکل زهاف-بیبو (Michael Zehaf-Bibeau) در سال ۲۰۱۴ در حملهای به پارلمان هیل، ناتان سیریلو، سرباز محافظِ بنای یادبود ملی جنگ را کشت و سپس وارد ساختمان پارلمان شد و با پلیس درگیر شد. او سرانجام توسط پلیس کشته شد.
۲۰۲۰: بازداشت در ریدو هال
در ۲ جولای ۲۰۲۰، یک مرد از مانیتوبا با نام کری هورن با استفاده از کامیون خود به دروازههای ریدو هال حمله کرد و تلاش کرد با نخستوزیر جاستین ترودو درگیر شود. او پس از یک درگیری ۹۰ دقیقهای دستگیر شد و به جرم خود اعتراف کرد.
هورن، که به دلیل خشم از محدودیتهای کووید 19 و اصلاحات اخیر در قوانین اسلحه، قصد دستگیری جاستین ترودو، نخست وزیر را داشت، به هشت اتهام اعتراف کرد و به شش سال زندان محکوم شد.
بیش از یک سال قبل از این اتفاق، مایکل ورنیک، کارمند ارشد سابق غیرنظامی کانادا، در صحبت با کمیته مجلس عوام، نگرانی خود را از افزایش خشونت سیاسی در کشور ابراز کرده بود. او این موضوع را به گستردگی بحثهای سیاسی و تهدیداتی که متوجه نامزدهای انتخاباتی میشود، نسبت داد.
ورنیک در این سخنرانی گفت: «من نگران افزایش موج تحریک به خشونت هستم، به خصوص زمانی که از عباراتی مانند «خیانت» و «خائن» در گفتمان عمومی استفاده میشود. این کلمات میتوانند زمینهساز ترور باشند. من نگرانم که در طول مبارزات انتخاباتی سال جاری، شاهد تیراندازی به افراد در این کشور باشیم.»