آیا ترامپ واقعاً میخواهد کانادا را ضمیمه خاک آمریکا کند
به گزارش نشریه پلیتیکو دونالد ترامپ، رئیسجمهور منتخب ایالات متحده، در جریان دیدار غیررسمی با جاستین ترودو، نخستوزیر کانادا، در مارالاگو، با مطرح کردن شوخیای درباره ضمیمه کردن کانادا به آمریکا، توجه رسانهها و مقامات کانادایی را جلب کرد. این شوخی که به سرعت در رسانهها منتشر شد، باعث واکنشهایی از سوی مقامات کانادایی و تحلیلگران سیاسی شد و سوالاتی درباره پیامدهای آن برای روابط دو کشور و حساسیتهای ملی کانادا برانگیخت.
پیشزمینه دیدار و پیشنهاد ترامپ
در تاریخ ۲۵ نوامبر، ترودو برای مذاکره با ترامپ به فلوریدا سفر کرده بود. این دیدار در شرایطی برگزار شد که روابط تجاری دو کشور تحت تاثیر تهدیدات ترامپ برای اعمال تعرفههای سنگین بر کالاهای وارداتی از کانادا قرار داشت. ترامپ، که برای نخستین بار در دوران انتخابات ریاستجمهوری از کانادا انتقاد کرده و تهدیدهایی درباره تعرفههای گسترده مطرح کرده بود، در دیدار با ترودو از این فرصت استفاده کرد تا جو حاکم را بهطور غیررسمی سبک کند.
ترامپ، در این ضیافت شام، که به گفته مقامات کانادایی یک گفتوگوی اجتماعی بود و نه رسمی، شوخی کرد که کانادا بهعنوان ایالت ۵۱م آمریکا میتواند به این کشور ملحق شود. این شوخی با واکنشهایی از سوی حاضران مواجه شد، از جمله نخستوزیر کانادا که به گفته برخی منابع، بهطور عصبی خندید.
واکنشهای مقامات کانادایی
پس از انتشار این خبر، خبرنگاران کانادایی به سرعت به سراغ مقامات دولت کانادا رفتند تا واکنشهای آنها را جویا شوند. دومینیک لابلان، وزیر امنیت عمومی کانادا، که در این ضیافت حضور داشت، توضیح داد که این گفتوگو بیشتر بهعنوان یک شوخی و در یک فضای غیررسمی رخ داده است. وی گفت: «این یک شب اجتماعی طولانی در اقامتگاه رئیسجمهور بود و طبیعتاً صحبتها به سمت شوخی و سرگرمی پیش رفت. رئیسجمهور در حال شوخی با ما بود و این کاملاً طبیعی بود.»
وی افزود: «این یک جلسه رسمی با دوازده کارشناس و مقامات دولتی نبود. بلکه یک شام دوستانه و غیررسمی بود که در آن لحظات سرگرمکننده و جالب هم وجود داشت.»
این اظهارات بهطور واضح تلاش برای کاهش حساسیتها نسبت به شوخی ترامپ بود، اما این اظهارنظرها نتوانست از داغی این موضوع در رسانهها و فضای عمومی بکاهد.
واکنشهای سیاسی به شوخی ترامپ
در حالی که برخی مقامات کانادایی تلاش کردند تا این موضوع را جدی نگیرند، دیگران نیز به آن واکنش نشان دادند. جرالد باتس، مشاور پیشین ترودو و یکی از مسئولان اصلی روابط کانادا و آمریکا در دوران ریاستجمهوری ترامپ، از کاناداییها خواست که نسبت به این شوخی واکنش احساسی نشان ندهند. وی در پیامی به دنبالکنندگانش در شبکه اجتماعی لینکدین نوشت: «ترامپ بارها از این شوخی کرده است تا کاناداییها را به چالش بکشد. این شوخیها بیشتر بهمنظور بر هم زدن آرامش هستند و نباید آنها را جدی گرفت.»
نگرانیها درباره «ایالت ۵۱م» شدن کانادا
برخی تحلیلگران و فعالان سیاسی در کانادا نگران هستند که شوخی ترامپ پشتپردهای از تهدیدات جدی باشد. بحثهایی درباره این موضوع که آیا این نوع اظهارنظرها میتوانند به ایجاد فضای سیاسی جدیدی منجر شوند، در رسانهها مطرح شد. بهویژه در کانادا که تاریخچهای پیچیده از مسائل حاکمیتی و استقلال ملی دارد، صحبت از «ایالت ۵۱م» شدن کشور میتواند حساسیتهای زیادی را برانگیزد.
در گذشته، بهویژه در دهه ۱۹۸۰ و در جریان مذاکرات مربوط به توافق تجارت آزاد آمریکای شمالی (NAFTA)، این بحث مطرح بود که آیا کانادا باید بهعنوان بخشی از ایالات متحده درآید یا نه. این بحثها عمدتاً بهطور نمادین مطرح میشدند، اما در آن زمان نیز بسیاری از ملیگرایان کانادایی با این ایده مخالفت میکردند و آن را تهدیدی برای حاکمیت ملی و استقلال کشورشان میدانستند.
تصویر هوش مصنوعی منتشرشده از ترامپ در شبکه های اجتماعی
چند روز پس از این دیدار در تاریخ 3 دسامبر ترامپ در شبکه اجتماعی خود، «تروث سوشال»، تصویری را منتشر کرد که در آن خود را کنار پرچم کانادا و در مقابل یک رشتهکوه مرتفع نشان میداد. در این تصویر که بهنظر میرسد با استفاده از هوش مصنوعی ساخته شده باشد، ترامپ در حالی که با لبخند ایستاده است، از عبارت سرود ملی کانادا «Oh Canada!» (ای کانادا!) استفاده کرده است. با این حال، برخی از تحلیلگران به سرعت متوجه شدند که کوههای پسزمینه این تصویر شباهت زیادی به رشتهکوه ماترهورن در آلپ سوئیس دارد و نه به کوههای کانادا.
این تصویر که بهوضوح با هدف جلب توجه و تحریک احساسات منتشر شده بود، در فضای اجتماعی کانادا بازتابهای مختلفی داشت. برخی آن را بهعنوان یک شوخی دیگر از ترامپ تلقی کردند، در حالی که دیگران آن را یک حرکت ناخوشایند و توهینآمیز به حاکمیت ملی این کشور می دانند.
در نهایت، این شوخی ترامپ که ممکن است تنها یک تلاش برای تخفیف جو سنگین مذاکرات تجاری بهنظر بیاید، موجب بروز نگرانیهایی در میان مقامات کانادایی شد. در حالی که برخی از سیاستمداران سعی در کماهمیت جلوه دادن آن دارند، این موضوع همچنان در فضای رسانهای و سیاسی کانادا به شدت مورد توجه قرار دارد. روابط دو کشور، بهویژه در زمینههای اقتصادی و تجاری، همواره از پیچیدگیهای خاص خود برخوردار بوده است و چنین اظهارنظرهایی میتوانند تأثیرات بلندمدت بر تعاملات میان دو کشور بگذارد.