دویست و نه سال پیش در چنین روزی کانادایی‌ها در جنگی که آمریکا آغازگر آن بود کاخ سفید، ساختمان کنگره و بسیاری از ساختمان‌های دولتی در واشنگتن دی سی را به آتش کشیدند.
این جنگ که با عنوان «جنگ سال 1812» شناخته می‌شود بین ایالات متحده و کانادا در گرفت، و یک درگیری مهم نظامی بود که پیامدهای گسترده‌ای برای دو کشور داشت. یکی از رویدادهای قابل توجه در طول این جنگ، به آتش کشیده شدن واشنگتن دی سی توسط سربازان بریتانیایی و نیروهای تحت امر کانادایی آنها در 24 آگست سال 1814 بود. هرچند که کانادا به عنوان یک کشور مستقل هنوز تأسیس نشده بود و در آن زمان مستعمره بریتانیا به شمار می رفت، آمریکایی‌ها، همسایگان شمالی خود را عامل اصلی، در به آتش کشیدن واشنگتن دی سی می‌دانند.
بحث در باره این جنگ در یک مکالمه تلفنی بین دونالد ترامپ و جاستین ترودو در سال 2018 دوباره بالا گرفت. در این مکالمه تلفنی بین دو رهبر در آن زمان، دونالد ترامپ خطاب به ترودو گفته بود: «مگر شماها نبودید که کاخ سفید را آتش زدید؟»
در ادامه روایتی از وقایعی که به آتش کشیده شدن ساختمان‌های زیربنایی و دولتی واشنگتن دی سی از جمله کاخ سفید انجامید، آمده است:
پیش زمینه آغاز جنگ
جنگ سال 1812 بین ایالات متحده و بریتانیای کبیر درگرفت و کانادا که در آن زمان به عنوان آمریکای شمالیِ بریتانیا (British North America) شناخته می‌شد، صحنه اصلی نبرد بود. تنش‌ها بین ایالات متحده و بریتانیا سال‌ها بود که به دلیل مسائلی مانند محدودیت‌های تجاری، بازرسی کشتی‌های آمریکایی توسط ملوانان نیروی دریایی بریتانیا و مناقشات ارضی، داغ شده بود. آمریکا می‌خواست یک بار برای همیشه پای بریتانیا را از آمریکای شمالی قطع کند، و سرزمین‌هایی را که اکنون کانادا نامیده می‌شود به خاک خود ضمیمه سازد.
اعلان جنگ آمریکا به کانادای علیا
در تلاش برای تامین امنیت مرزهای شمالی خود و تحت فشار قرار دادن بریتانیایی‌ها، ایالات متحدۀ جوان و جویای نام که تنها 36 سال از تأسیسش می‌گذشت پس از تصویب لایحه جنگ توسط کنگره، در 18 ژوئن سال 1812 به کانادای علیا (Upper Canada-انتاریوی کنونی) اعلان جنگ کرد. اگرچه قرارداد صلح در دسامبر 1814 طی معاهده گَنت در بلژیک (Treaty of Ghent) مورد توافق قرار گرفت، اما تا زمانی که این معاهده در 17 فوریه 1815 توسط کنگره ایالات متحده تصویب نشد، درگیری‌های پراکنده نظامی بین دو طرف همچنان ادامه داشت.
در طول قرن نوزدهم، مورخان این جنگ را عمدتاً تلاشی توسط آمریکا برای بازیابی عزت از دست رفته به وسیله قلدری‌های نیروی دریایی بریتانیا می‌دانستند. همچنان که برخی از مورخان می‌نویسند، انگار آمریکا می‌خواست یک جنگ استقلال دیگری بر علیه بریتانیا راه بیندازد.
با این حال، سرمنشأ اصلی تنش‌ها از اختلافات طولانی مدت بر سر گسترش سرزمینی بریتانیا در آمریکای شمالی و حمایت بریتانیا از قبایل بومی آمریکا سرچشمه می‌گیرفت که با استعمار ایالات متحده در شمال غرب ایالات متحده مخالف بودند. آن زمان نیروی دریایی سلطنتی بریتانیای کبیر همچنین محدودیت‌های بسیار شدیدی را بر روی معاملات کشتی‌های آمریکایی با فرانسه شکست خورده در جنگ‌های ناپلئونی وضع کرده بودند.
آغاز حمله آمریکا
حمله آمریکا پس از عبور نیروهای نه چندان زبده از رودخانه دیترویت و رسیدن آنها به ویندزور کنونی در 12 جولای 1812 آغاز شد. در حالی که نیروهای آمریکای به برخی از پیروزی‌های اولیه دست یافتند، تلاش آنها برای تصرف شهرهای بزرگ و مهم آن زمان کانادا مانند مونترال و کبک سیتی ناموفق بود. در آن زمان بیشتر ناوگان نیروی دریایی بریتانیا درگیر جنگ‌های ناپلئونی در پرتغال و اسپانیا بودند. تعداد سربازان برتانیایی در کانادا 6 هزار نفر تخمین زده می‌شد.
تصرف یورک (تورنتوی کنونی)
در آوریل سال 1813 سربازان آمریکایی با پشتیبانی یک ناوگان دریایی وارد ساحل دریاچه انتاریو شدند و به سمت شهر یورک که تورنتوی کنونی است پیشروی کردند. آن زمان نیرویی متشکل از سربازان منظم، شبه نظامیان و بومیان Ojibwe از یورک محافظت می‌کردند. نیروهای آمریکایی پس از یک نبرد جانانه موفق به تصرف یورک شدند و پس از آن نیروهای کانادایی به کینگستون فرار کردند.
گفته می‌شود نیروهای آمریکایی ساختمان‌های زیادی را در یورک به آتش کشیدند، و به آتش کشیدن کاخ سفید عملاً به تلافی از این اقدام انجام شده است. هرچند آمریکایی‌ها در تصرف یورک موفق بودند اما یک بُرد استراتژیک به حساب نمی‌آمد چرا که ناوگان دریایی بریتانیا در کینگستون مستقر بود.
آغاز ضد حملات بریتانیا و عملیات چساپیک (Chesapeake)
بریتانیایی‌ها در سال 1813 تمرکز خود را به منطقه خلیج چساپیک (بین مریلند و ویرجینیا) معطوف کردند و هدفشان منحرف کردن نیروهای آمریکایی از کانادای علیا بود. موقعیت استراتژیک خلیج چساپیک در نزدیکی رودخانه پوتوماک، آن را به هدف اصلی بریتانیایی‌ها تبدیل کرد. سربازان بریتانیایی به همراه گروهی از تفنگداران نیروی دریایی سلطنتی از خلیج چساپیک عبور کردند و در ساحل مریلند فرود آمدند.
یک اسکادران از کشتی‌های بریتانیایی تحت امر دریاسالار جورج کاکبرن، محاصره دهانه خلیج چساپیک را در بندر «همپتون رودز» آغاز کرد و به شهرهایی در امتداد خلیج از «نورفولک» در ویرجینیا گرفته تا «هاور دو گریس» در مریلند حمله کرد. در اواخر آوریل، کاکبرن «فرنچ تاون»، در مریلند را به آتش کشید و کشتی‌هایی را که در آنجا پهلو گرفته بودند، نابود کرد.
نبرد بلادنزبورگ
در 24 آگست 1814، یک نیروی مجهز بریتانیایی به رهبری سرلشکر رابرت راس با نیروهای آمریکایی در نبرد بلادنزبورگ، در 13 کیلومتری واشنگتن دی سی، درگیر شد. نیروهای راس تقریباً بدون روبرو شدن با مقاومت چندانی به سمت واشنگتن دی سی پیشروی کردند. شکست نیروهای آمریکایی در این نبرد که باعث شد نیروهای بریتانیایی واشنگتن دی سی را به آتش بکشند، «مفتضحانه‌ترین شکست نظامی آمریکا در تاریخ» عنوان شده است.
به آتش کشیدن واشنگتن دی سی و کاخ سفید
پس از پیروزی در بلادنزبورگ، نیروهای بریتانیایی وارد واشنگتن دی سی شدند و چندین ساختمان مهم دولتی از جمله کاخ سفید (که در آن زمان به عنوان عمارت ریاست جمهوری شناخته می‌شد)، ساختمان کنگره و دیگر ساختمان های کلیدی را به آتش کشیدند. هدف از این تخریب، تضعیف روحیه آمریکایی ها و تضعیف عزم آنها برای ادامه جنگ بود. این اولین و تنها زمانی در تاریخ است که یک نیروی خارجی واشنگتن را تسخیر و اشغال کرده است.
عواقب
به آتش کشیدن واشنگتن دی سی ضربه مهمی به روحیه آمریکا در این جنگ بود، اما روند جنگ را تغییر نداد. در واقع، سربازان انگلیسی و کانادایی ها به زودی از شهر عقب نشینی کردند و توجه خود را بر اهداف دیگر متمرکز کردند. جنگ چندین ماه دیگر ادامه یافت تا اینکه معاهده گنت در 24 دسامبر 1814 در بلژیک امضا شد و پس از تصویب توسط هر دو طرف در 17 فوریه 1815 اجرایی شد.
میراث
هرچند آمریکا در این جنگ نتوانست به هیچ کدام از اهداف تعیین شده خود دست یابد، به آتش کشیده شدن واشنگتن دی سی توسط نیروهای بریتانیایی و کانادایی‌ها یک رویداد قابل توجه در تاریخ آمریکا است که نمادی از انعطاف پذیری و عزم این ملت جوان در طول یک دوره چالش برانگیز است. همچنین بر اهمیت استحکام بخشیدن به پایتخت تاکید کرد و منجر به ساخت دفاعی قوی‌تر شد، از جمله استحکامات بالتیمور در مجاورت شد.
