رواج «سال فاصله» در کانادا: فرصتی برای تجدید قوا یا ریسک در زندگی حرفه‌ای؟
در حالی که ایده «سال فاصله» (Gap Year) معمولاً برای جوانانی که تازه از دبیرستان یا دانشگاه فارغ‌التحصیل شده‌اند و می‌خواهند پیش از ورود به مرحله بعدی زندگی خود، دنیای جدیدی را تجربه کنند، شناخته شده است، اکنون این مفهوم برای بسیاری از کارکنان میان سال نیز جذابیت پیدا کرده است. سال فاصله برای بزرگ‌ترها به یک استراحت طولانی از کار، برای تجدید انرژی و تمرکز بر فعالیت‌های خارج از روال روزمره تبدیل شده است.
با این حال، با وجود افزایش تمایل به این نوع تعطیلات طولانی مدت شغلی، واقعیت این است که بسیاری از افراد به دلیل مشکلات مالی قادر به انجام آن نیستند. به گفته فیلیپ دو ویلر، رئیس انجمن حرفه‌ای منابع انسانی کانادا (CPHR)، هزینه‌های زندگی بالا و تورم اخیر باعث شده که افراد نتوانند چنین وقفه‌هایی را از نظر مالی تأمین کنند.
او در مصاحبه‌ای با سی‌تی‌وی نیوز اظهار داشت: «این چیزی است که مردم می‌خواهند انجام دهند؛ می‌خواهند زمانی برای خودشان داشته باشند. می‌خواهند سفر کنند یا وقتی پیرتر می‌شوند، می‌خواهند از فرزندانشان مراقبت کنند و تجربیات جدیدی به دست آورند.»
لورا هَمبلی، بنیان‌گذار مشاوره شغلی Career Canada، نیز نظرات مشابهی دارد. او گفت: «این مفهوم به این مربوط می‌شود که شما اکنون می‌خواهید کارهایی را انجام دهید که همیشه می‌خواستید.»
در پی نگرانی‌های مربوط به سلامت در دوران بازنشستگی، هَمبلی افزود که «سال‌های فاصله برای بزرگ‌ترها» در حال گسترش است زیرا مردم متوجه می‌شوند که زندگی کوتاه است و می‌خواهند بهترین زندگی خود را اکنون زندگی کنند.
این تمایل به سال‌های فاصله برای بزرگ‌ترها ممکن است همچنین به دلیل مسائل روانی و بهداشتی باشد. دو ویلر اشاره کرد که «امروز نرخ ناتوانی‌ها بیشتر از هر زمان دیگری است» و افزود که «مشاغل به شدت از کارکنان انتظار دارند و کارکنان بیشتر از همیشه خسته هستند.»
معایب سال فاصله برای کارکنان میانسال
با اینکه سال فاصله می‌تواند در هر مرحله‌ای از شغل یک فرد گنجانده شود، برخی آن را «بازنشستگی کوچک» می‌نامند، به‌ویژه برای افرادی که بالای ۵۰ سال سن دارند و آماده‌اند تا انرژی دوباره‌ای برای ادامه کار در بخش سوم زندگی‌شان به دست آورند. هَمبلی افزود: «این امر می‌تواند طول عمر حرفه‌ای شما را افزایش دهد زیرا شما دوباره شارژ شده، علاقه و چشم‌انداز جدیدی پیدا کرده‌اید.»
برای کارکنان جوان‌تر، دو ویلر هشدار داد که یک سال تعطیلات شغلی می‌تواند «آسیب‌زننده باشد.» او توضیح داد که «اگر شما سه یا چهار سال در شغل خود بوده‌اید و یک سال مرخصی بگیرید، عملاً ۲۰ درصد از رقابت برای ارتقا را از دست خواهید داد.»
چگونه برای سال فاصله آماده شویم؟
گرفتن یک مرخصی طولانی از شغل نیازمند برنامه‌ریزی دقیق و پایداری مالی است. هَمبلی اشاره کرد که این فرصت بیشتر برای حرفه‌ای‌هایی که در مشاغل تثبیت‌شده هستند، در دسترس است زیرا آنها بیشتر احتمال دارد که منابع مالی و انعطاف‌پذیری لازم برای یک وقفه طولانی را داشته باشند.
او توضیح داد که برخی از سازمان‌ها این مفهوم را پذیرفته‌اند و حتی کارکنان خود را تشویق به گرفتن مرخصی‌های طولانی کرده‌اند. به عنوان مثال، برخی از دانشگاه‌ها و شرکت‌های مشاوره‌ای هر چند سال یک‌بار فرصت مرخصی سباتیک (تعطیلات شغلی طولانی) را به کارکنان خود می‌دهند تا آنها بتوانند انرژی خود را تجدید کرده و علایق شخصی خود را دنبال کنند.
چالش‌ها و خطرات
یکی از مشکلات اصلی در این مسیر، خطر از دست دادن ارتباطات حرفه‌ای و مواجهه با تبعیض سنی پس از بازگشت به بازار کار است. هَمبلی اشاره کرد که جستجوی شغل برای افراد بالای ۵۵ سال ممکن است دشوارتر شود به دلیل تبعیض سنی، تصورهای غلط از «زیادی متخصص بودن» یا انتظارات دستمزد بالا.
دو ویلر نیز هشدار داد که کارکنان باید پیش از اقدام به چنین مرخصی‌هایی از نظر مالی آمادگی کامل داشته باشند و همچنین وضعیت بیمه درمانی خود را بررسی کنند زیرا در بیشتر موارد، این نوع مرخصی‌ها با از دست دادن پوشش بیمه‌ای همراه است.
اگرچه علاقه به سال‌های فاصله برای کارکنان میان سال در کانادا در حال افزایش است، اما واقعیت‌های مالی و حرفه‌ای نشان می‌دهند که این گزینه برای بسیاری از افراد همچنان یک لوکس غیرقابل دسترس است. برنامه‌ریزی دقیق و مدیریت مالی از جمله گام‌های ضروری برای کسانی است که قصد دارند از این فرصت بهره‌برداری کنند.
